Płyn do płukania jamy ustnej z CBD

Kiedy ostatnio kupowałeś płyn do płukania jamy ustnej? Czy wiesz, jakie zawiera składniki? Czy na pewno nie wywołuje skutków ubocznych?

Płyn do płukania jamy ustnej przydaje się, gdy borykamy się z chorobami dziąseł, pomaga zmniejszyć ich ból, ograniczyć gromadzenie się płytki nazębnej, namnażanie się bakterii, próchnicę, dzięki czemu łatwiej jest utrzymać higienę.

Chociaż płyn do ust daje nam uczucie świeżości, to jednocześnie odczuwamy palenie i mrowienie, a to już nie jest przyjemne. Alkohol i płyny do płukania ust zawierające fluor zabijają również dobre bakterie m.in. bakterie probiotyczne czy pałeczki kwasu mlekowego.

Czytaj dalej, aby dowiedzieć się więcej na ten temat oraz o korzyściach, które daje płyn do płukania jamy ustnej z CBD / kannabinoidami.

Wstęp

Dawno minęły czasy, kiedy ludzie kojarzyli konopie wyłącznie z paleniem i uczuciem euforii. Zmiany w krajobrazie prawnym, wzrost finansowania badań i inwestycji od firm farmaceutycznych i biotechnologicznych oraz poszerzona świadomość konsumentów zmieniły ogólną wartość i rynek dla produktów na bazie konopi.

Jednak debata na temat stosowania konopi do celów leczniczych i rekreacyjnych cały czas jest w toku. Pozytywnym zjawiskiem jest coraz rzadsze występowanie sporów na ten temat oraz fakt, że błędne przekonania rozpływają się w świetle wniosków badawczych i licznych raportów przedstawiających dane pochodzące od użytkowników.

Najpopularniejszym związkiem jest niewątpliwie niepsychoaktywne CBD o wielorakim zastosowaniu, który dodaje się do suplementów diety, produktów spożywczych i produktów kosmetycznych. Wszechstronność kannabinoidów zachęciła producentów do innowacji i wprowadzania CBD do szybko rozwijającego się przemysłu produktów szybkozbywalnych (FMCG). Dzieje się tak, ponieważ CBD może być naturalną alternatywą dla szkodliwych substancji chemicznych wykorzystywanych w wielu produktach.

Powszechnie znane są płyny do płukania ust zawierające ekstrakty ziołowe. Zastanówmy się teraz, jakie korzyści możemy zyskać dzięki dodaniu kannabinoidów do płynów do płukania jamy ustnej. Czy różnią się one czymś od innych płynów do ust bez recepty? Czy płyn do płukania jamy ustnej z CBD jest bezpieczniejszą, a jednocześnie skuteczną alternatywą dla płynów do ust zawierających fluor? Czy wystarczająco skutecznie zabija bakterie? Omówmy to dokładnie.

3 główne zastosowania płynu do płukania jamy ustnej

Badanie z 2016 roku¹ definiuje płyn do płukania jamy ustnej, jako ciecz leczniczą, którą nabiera się do jamy ustnej i płucze ją przy pomocy mięśni okołoustnych, w celu wyeliminowania patogenów w niej występujących.

Zazwyczaj używamy płynu do płukania jamy ustnej w celu wyeliminowania nieświeżego oddechu. Jednak zawsze jest to tylko dodatek do czynności, które wykonujemy regularnie w ramach pielęgnacji jamy ustnej (szczotkowanie i nitkowanie zębów), ponieważ szczoteczka nie zawsze jest w stanie dotrzeć do wszystkich obszarów jamy ustnej i między zębami. Ciecze (takie jak płyny do ust) docierają do takich niedostępnych miejsc i pomagają zapobiegać tworzeniu się próchnicy i płytki nazębnej.

Dlatego dzięki płynowi do płukania jamy ustnej możemy osiągnąć następujące cele:

• ochrona zębów i dziąseł przed bakteriami,
• usunięcie nieprzyjemnego zapachu,
• zapobieganie próchnicy, zakażeniom.

Amerykańskie Stowarzyszenie Stomatologiczne (ADA) rozróżnia dwa rodzaje płynu do płukania ust: kosmetyczne i terapeutyczne.

Kosmetyczny płyn do płukania ust może pomóc w tymczasowej kontroli nieświeżego oddechu i pozostawia przyjemny smak. Jednak nie jest znana jego skuteczność w zabijaniu bakterii czy zmniejszaniu płytki nazębnej. Drugi rodzaj , terapeutyczny płyn do płukania jamy ustnej zawiera aktywne składniki, które pomagają radzić sobie lub redukować m.in. nieświeży oddech, zapalenie dziąseł, powstawanie płytki nazębnej czy próchnicy.

W związku z tym oczywiste jest, że składniki zawarte w płynach do płukania ust mają kluczowe znaczenie dla ich skuteczności w leczeniu schorzeń jamy ustnej.

Lista składników aktywnych wykorzystywanych w płynach do płukania jamy ustnej

Nasi przodkowie wypróbowali wiele produktów naturalnych (w tym ludzki i zwierzęcy mocz) do wybielania zębów, ograniczania nieświeżego oddechu i zapobiegania chorobom jamy ustnej.

Meta-analiza z 2016 roku¹ cytuje niektóre z produktów stosowanych do płukania jamy ustnej najwcześniej. Obejmują one m.in.:

• sól,
• mieszankę octu i ałunu,
• wodę z ciasta (prawdopodobnie wodę pozostałą po zagniataniu ciasta lub z rozczynu),
• oliwę z oliwek, mleko,
• wino i olej,
• obierki z granatu,
• galasy, itp.
• triphalę (mieszankę trzech ziół),
• liście bazylii,
• miodlę indyjską,
• olejek goździkowy,
• miętę,
• korę białego dębu,
• liście banana warzywnego,
• aloes,
• mirrę,
• organiczne liście mięty pieprzowej i olejek eteryczny z niej pochodzący,
• olejek eteryczny z drzewa herbacianego i inne.

Antoni van Leeuwenhoek (Holenderski biznesmen i ojciec mikrobiologii) odkrył organizmy bakteryjne żyjące na swoich zębach. Eksperymentował na nich wykorzystując brandy i zauważył, że bakterie te stawały się nieaktywne. Od tamtej pory, wykorzystanie alkoholu w produktach do płukania ust zdecydowanie wzrosło.

Badanie z 2019 roku² omawia różne substancje czynne stosowane w większości dostępnych na rynku płynów do płukania ust:

1. chlorek cetylopirydyniowy,
2. olejki eteryczne,
3. chlorheksydyna,
4. triklosan,
5. produkty naturalne,
6. diklofenak,
7. fluorki,
8. delmopinol.

Badanie z 2011 roku³ stwierdza, że chlorheksydyna (zidentyfikowana w 1960 roku) jest uważana za najwyższy standard wykorzystywany w środkach przeciw płytce nazębnej i zapaleniu dziąseł – jak dotąd ma on najsilniejsze działanie.

Komercyjne produkty do pielęgnacji jamy ustnej oraz te wzbogacone o CBD – porównanie

Weźmy pod uwagę referencje z dwóch różnych badań in vitro tych samych autorów, którzy oceniali skuteczność kannabinoidów w płynach do płukania ust.

1. Badanie wstępne
2. Randomizowane badanie kontrolowane

Najpierw w badaniu wstępnym⁴ porównano skuteczność kannabinoidów względem komercyjnych produktów do pielęgnacji jamy ustnej w zmniejszaniu płytki nazębnej i eliminacji bakterii.

Pobrano próbki płytki nazębnej od 60 osób w wieku od 18-45 lat, które następnie podzielono na sześć grup. Oceniano i porównywano liczbę kolonii bakterii występujących w próbkach pochodzących od osób korzystających z komercyjnych produktów do pielęgnacji jamy ustnej oraz podobnych produktów zawierających kannabinoidy.

Kannabinoidy ujęte w badaniu to: CBD, kannabidiol; CBGA, kwas kannabigerolowy; CBG, kannabigerol; CBN, kannabinol; CBC kannabichromen oraz kannabinoidy zawarte w produkcie Cannabite F (paście do zębów łączącej w składzie granat i glony ze składnikami aktywnymi konopi).

Poniżej podajemy kluczowe wnioski płynące z tego laboratoryjnego badania:

• Kannabinoidy wykazują potencjalne właściwości przeciwbakteryjne wobec bakterii związanych z powstawaniem płytki nazębnej, a także bakterii Gram-dodatnich i Gram-ujemnych.
• W porównaniu z syntetycznymi środkami do pielęgnacji jamy ustnej (Oral B i Colgate), kannabinoidy okazały się znacznie skuteczniejsze w zmniejszaniu liczby kolonii bakterii.
• Efektywność kannabinoidów może różnić się w zależności od osoby, ze względu na różnorodność drobnoustrojów tworzących biofilmy w jamie ustnej.
• Produkty do płukania jamy ustnej z dodatkiem kannabinoidów stanowią bezpieczniejszą alternatywę dla syntetycznych antybiotyków, ograniczając rozwój oporności na leki.

Spośród wszystkich sześciu grup badawczych, maksymalny wzrost bakterii odnotowano w grupach korzystających z Oral B, Colgate i Cannabite F. Natomiast minimalną liczbę kolonii bakteryjnych zaobserwowano w grupach korzystających z CBD, CBC, CBN i CBGA. Spośród wszystkich kannabinoidów, CBN i CBC były skuteczne w kilku grupach badawczych.

Następnie, randomizowane badanie kontrolowane⁵ porównywało skuteczność kannabinoidów w płynach do płukania ust z dodatkiem kannabinoidów oraz chlorheksydyną, uważaną za środek o najwyższym standardzie. Wyniki in vitro wskazują na potencjał kannabinoidów, jeżeli chodzi o możliwość opracowania skutecznych i bezpiecznych płynów do płukania jamy ustnej i następnej generacji produktów do pielęgnacji jamy ustnej, niezawierających fluoru i alkoholu.

Główne wnioski z badania:

• W badaniu wykorzystano próbki płytki nazębnej pobrane od 72 osób dorosłych w wieku od 18 do 83 lat.
• Z chlorheksydyną porównano dwa płyny do płukania jamy ustnej, pod względem ich skuteczności w zabijaniu bakterii. Jeden z nich był wzbogacony o kannabidiol (CBD), a drugi o kannabigerol (CBG). Oba wykazały skuteczność równą chlorheksydynie. Innymi słowy, oba płyny do płukania ust wzbogacone o kannabinoidy oraz chlorheksydyna o stężeniu 0,2% były skuteczne we wszystkich testowanych próbkach.
• W niektórych próbkach, płyn do płukania jamy ustnej z CBD oraz płyn do płukania jamy ustnej z CBG miały statystycznie większą skuteczność w hamowaniu wzrostu bakterii niż chlorheksydyna o stężeniu 0,2%.
• CBG, CBD, CBN i CBC wykazują działanie przeciwbakteryjne wobec bakterii Gram-dodatnich i Gram-ujemnych.
• CBD silnie hamuje formacje pęcherzyków i wypukłości w błonach zewnętrznych oraz zwiększa skuteczność bakteriobójczą antybiotyków.

Skutki uboczne stosowania płynu do płukania jamy ustnej zawierającego fluor lub alkohol

Badanie z 2020 roku⁵ zwraca uwagę na niektóre z efektów ubocznych, jakie przynosi stosowanie płynu do płukania ust.

• Płyny do płukania ust zawierają fluorki, alkohol, chlorek cetylopirydyniowy (CPC) lub bardzo niskie pH (kwasowość/zasadowość).
• Bardzo niskie pH powoduje, że po jednorazowym użyciu, w ślinie pozostaje fluorek, co ma wpływ na erozję zębiny (jednej z czterech głównych części składowych zębów).
• Chociaż płyny do płukania jamy ustnej zawierające chlorheksydynę są najbardziej skuteczne, to przebarwienia zębów, które ona wywołuje, są niedopuszczalnym efektem ubocznym. Tego typu płyny mogą być odpowiednie do krótkotrwałego stosowania, zgodnie z zaleceniami lekarza stomatologa, ale nie do codziennego czy częstego użytku. Należy w tym miejscu dodać, że jeżeli do chlorheksydyny dodawano substancje mające na celu zapobiegnięcie przebarwieniom, to wówczas traciła ona swoją skuteczność.
• Badanie wskazuje, że 12 produktów do płukania jamy ustnej wykazuje wysoką cytotoksyczność (czyli toksyczność dla komórek), a nie ma właściwości przeciwbakteryjnych.

Podsumowując, ziołowe płyny zawierające aloes, miodlę indyjską i kannabinoidy wykazują potencjał, aby zastąpić chlorheksydynę. Jedyną rzeczą, której im brakuje jest wystarczająca liczba dowodów naukowych. Płyny do płukania jamy ustnej zawierające kannabinoidy (CBD/CBG) w połączeniu z innymi, naturalnymi kluczowymi składnikami, oraz które nie zawierają alkoholu są skutecznymi produktami i nie powodują przebarwień.

Korzyści dla zdrowia jamy ustnej

• WHO szacuje, że choroby jamy ustnej dotykają niemal 3,5 miliarda ludzi na całym świecie.
• Niedawno przeprowadzone badanie⁶ potwierdza statystyki pochodzące z badań globalnego obciążenia chorobami, i mówi, że choroby przyzębia zajmują 11 miejsce wśród najbardziej rozpowszechnionych chorób na świecie.

Dlatego niezaprzeczalnie zdrowie jamy ustnej jest zasadniczą częścią ogólnego stanu zdrowia i dobrego samopoczucia. Większość ludzi sądzi, że problem związany z zębami czy dziąsłami dotyczy wyłącznie ust. Ale ludzka anatomia jest tak złożoną strukturą o wielu wzajemnych połączeniach, że osłabienie jednego elementu zawsze ma wpływ również na inne części.

• Badanie z 2008 roku⁷ zwraca uwagę, że choroby jamy ustnej są związane z cukrzycą, gdyż dotykają one większość chorych na nią osób.
• Badanie z 2013 roku⁸ mówi, że 84,4% osób z chorobami układu krążenia (CVD) cierpiało na choroby przyzębia, zaś wśród osób bez CVD odsetek ten wynosił 22,5%.
• W poprzednim poście Jak używać oleju CBD na zaburzenia erekcji? opisywaliśmy, że przewlekłe zapalenie przyzębia (CP) oraz zaburzenia erekcji (ED) dzielą takie same czynniki ryzyka i prowadzą do dysfunkcji śródbłonka. Dlatego u mężczyzn, u których występowały łagodne do ciężkich zaburzeń erekcji, CP występowało częściej.
• Oprócz zaburzeń sercowo-naczyniowych, badanie z 2000 roku⁹ zwraca uwagę, że bakterie mogą powodować rozprzestrzenianie się zakażenia z jamy ustnej, gdyż mikroorganizmy wydzielają toksyny, które dostają się do krwiobiegu. Mogą one powodować powstawanie stanów zapalnych, obrażeń immunologicznych oraz bakteryjnego zapalenia płuc.
• Nawyki, takie jak stosowanie diety bogatej w cukier, używanie tytoniu, długotrwałe picie kawy, herbaty, betelu (pieprzu żuwnego), napojów alkoholowych i napojów o wysokiej kwasowości, mogą prowadzić do rozwoju kamienia nazębnego, próchnicy zębów i powodują przebarwienia zębów.

Ogólnie rzecz ujmując, niedopuszczalny poziom podrażnienia śluzówki, przebarwienia zębów, zmiany w smaku i złuszczanie się skóry to często zgłaszane działania niepożądane wynikające ze stosowania komercyjnych past do zębów i płynów do płukania ust, które nie są skuteczne w zabijaniu bakterii. Warto jednak zdać sobie sprawę, że większości problemów związanych ze zdrowiem jamy ustnej można zapobiec lub skutecznie je wyleczyć. Oczywiście, pod warunkiem, że używamy odpowiednich i bezpiecznych produktów do pielęgnacji jamy ustnej: pasty i szczoteczki do zębów, płynu do płukania ust oraz nici dentystycznej.

Rola układu endokannabinoidowego w zakresie zdrowia jamy ustnej

• Według badania z 2018 roku,¹⁰ kannabinoidy mogą być skutecznym, nowym środkiem w terapii periodontologicznej, jak również w poprawie stanu zdrowia jamy ustnej. W szczególności, dlatego że poziom endokannabinoidów w receptorach CB2 zwiększa się podczas zapalenia, a kannabinoidy mogą hamować tę odpowiedź zapalną.
• Badanie z 2019 roku¹¹ również potwierdza występowanie receptorów CB1 i CB2 w tkankach przyzębia z różnym rozmieszczeniem. Wpływ kannabinoidów był w głównej mierze uzależniony od receptorów CB2. Wnioski z tego badania mówią, że kannabinoidy mogą stać się elementem nowych środków leczniczych wspomagających regenerację przyzębia i gojenie się ran.
• Niedawno przeprowadzone badanie¹² stwierdza, że THC i CBD mają właściwości bakteriostatyczne, jak również działanie bakteriobójcze wobec szeregu Gram-dodatnich patogenów – w tym metycylinoopornego gronkowca złocistego (MRSA).
• Ponadto endokannabinoidy wykazują wystarczająco skuteczne działanie, aby zwalczać biofilmy. Raport dodaje, że mowa o kannabinoidach obecnych w konopiach siewnych, ale terpeny, które w nich występują, również wykazują obiecujące działania przeciwbakteryjne.

5 punktów, o których należy pamiętać przy wyborze płynu do płukania jamy ustnej

1. Jak wspomniano, istnieje wiele płynów do płukania jamy ustnej bez recepty, przeznaczonych do celów kosmetycznych. W większości przypadków lekarze przepisują płyny lecznicze po zbadaniu higieny jamy ustnej pacjenta. Należy pamiętać, aby używać ich tylko w zakresie zaleconym przez dentystę.
2. Długotrwałe stosowanie alkoholu i produktów zawierających fluor może doprowadzić do pojawienia się raka jamy ustnej.
3. Płyny do płukania ust zawierające chlorheksydynę są skuteczne w chorobach dziąseł oraz zwalczaniu płytki nazębnej, ale powodują przebarwienia zębów oraz zmianę smaku.
4. Istniejące leki nie są wystarczająco skuteczne w niszczeniu szybko rozwijających się bakterii i wirusów. Kannabinoidy potencjalnie stanowią szansę, jako nowe źródło antybiotyków.
5. Aby uniknąć nieświeżego oddechu i ograniczyć wzrost bakterii, nie da się niczym zastąpić szczotkowania zębów dwa razy dziennie, nitkowania ich i płukania. Dlatego higienę jamy ustnej należy obowiązkowo utrzymywać przez całe życie.

Bibliografia:

1. Manipal S, Hussain S, Wadgave U, Duraiswamy P, Ravi K. The Mouthwash War – Chlorhexidine vs. Herbal Mouth Rinses: A Meta-Analysis. J Clin Diagn Res. 2016;10(5):ZC81-ZC83. doi:10.7860/JCDR/2016/16578.7815 [↩] [↩]
2. Tartaglia GM, Tadakamadla SK, Connelly ST, Sforza C, Martín C. Adverse events associated with home use of mouthrinses: a systematic review. Ther Adv Drug Saf. 2019;10:2042098619854881. Published 2019 Sep 23. doi:10.1177/2042098619854881 [↩]
3. Mathur, Setu & Mathur, Tanu & Srivastava, Rahul & Khatri, Rohit. (2011). Chlorhexidine: The Gold Standard in Chemical Plaque Control. National Journal of Physiology, Pharmacy and Pharmacology.1 [↩]
4. Stahl V, Vasudevan K. Comparison of Efficacy of Cannabinoids versus Commercial Oral Care Products in Reducing Bacterial Content from Dental Plaque: A Preliminary Observation. Cureus. 2020;12(1):e6809. Published 2020 Jan 29. doi:10.7759/cureus.6809 [↩]
5. Vasudevan, K., Stahl, V. Cannabinoids infused mouthwash products are as effective as chlorhexidine on inhibition of total-culturable bacterial content in dental plaque samples. J Cannabis Res 2, 20 (2020). https://doi.org/10.1186/s42238-020-00027-z [↩] [↩]
6. Ko T-J, Byrd KM, Kim SA. The Chairside Periodontal Diagnostic Toolkit: Past, Present, and Future. Diagnostics. 2021; 11(6):932. [↩]
7. Lamster, Ira & Lalla, Evanthia & Borgnakke, Wenche & Taylor, George (2008) The Relationship Between Oral Health and Diabetes Mellitus. Journal of the American Dental Association, 139 Suppl. 19S-24S. [↩]
8. Najafipour H, Malek Mohammadi T, Rahim F, Haghdoost AA, Shadkam M, Afshari M. Association of oral health and cardiovascular disease risk factors „results from a community based study on 5900 adult subjects”. ISRN Cardiol. 2013;2013:782126. Published 2013 Jul 9. doi:10.1155/2013/782126 [↩]
9. Li X, Kolltveit KM, Tronstad L, Olsen I. Systemic diseases caused by oral infection. Clin Microbiol Rev. 2000;13(4):547-558. doi:10.1128/CMR.13.4.547 [↩]
10. Abidi AH, Presley CS, Dabbous M, Tipton DA, Mustafa SM, Moore BM 2nd. Anti-inflammatory activity of cannabinoid receptor 2 ligands in primary hPDL fibroblasts. Arch Oral Biol. 2018;87:79-85. doi:10.1016/j.archoralbio.2017.12.005 [↩]
11. 6. Liu C, Qi X, Alhabeil J, Lu H, Zhou Z. Activation of cannabinoid receptors promote periodontal cell adhesion and migration. J Clin Periodontol. 2019;46(12):1264-1272. doi:10.1111/jcpe.13190 [↩]
12. 7.Karas JA, Wong LJM, Paulin OKA, et al. The Antimicrobial Activity of Cannabinoids. Antibiotics (Basel). 2020;9(7):406. Published 2020 Jul 13. doi:10.3390/antibiotics9070406 [↩]