Zapewne słyszałeś, że przeciwutleniacze są dobre dla Twojego zdrowia. Dlaczego ludzie są zachęcani do jedzenia pokarmów bogatych w przeciwutleniacze? Czym dokładnie są te substancje? Co dobrego robią dla ciała?
W uproszczeniu przeciwutleniacze są substancjami hamującymi utlenianie komórkowe, co zmniejsza stres oksydacyjny. Utlenianie jest procesem, w którym podczas różnych reakcji ciała generowane są odpady. Proces ten prowadzi również do tworzenia wolnych rodników. Ciało wytwarza pewne przeciwutleniacze, takie koenzym Q10, ale nie zawsze są one wystarczająco silne. Prawidłowe działanie przeciwutleniaczy jest szczególnie ważne w okresie starzenia się organizmu, czyli wtedy gdy stres oksydacyjny znacząco wzrasta. Dlatego ważne jest, aby dbać o wystarczającą ilość przeciwutleniaczy dostarczanych do organizmu ze źródeł zewnętrznych.
Właściwości tlenu
Tlen uważa się za niezbędny do życia, dlatego możesz być zaskoczony, że może on być także niebezpieczny dla zdrowia.
Zrozumienie w jaki sposób tlen może zagrażać twojemu samopoczuciu, wymaga małej lekcji chemii. Tlen jest uważany za jedną z najbardziej reaktywnych substancji. Ma to wiele wspólnego z jego strukturą atomową. Atom tlenu ma sześć elektronów w swojej najbardziej zewnętrznej, walencyjnej powłoce. Aby być stabilnym, musi uzyskać tylko dwa dodatkowe elektrony, co wyjaśnia, dlaczego tlen łatwo i chętnie reaguje z innymi pierwiastkami, takimi jak równie reaktywny wodór.
Wolne rodniki
Tlen jest wytwarzany jako produkt uboczny w różnych reakcjach chemicznych zachodzących w ciele. Biorąc pod uwagę jego bardzo reaktywny charakter, łatwo łączy się z innymi elementami w organizmie, co prowadzi do powstania wielu rodzajów szkodliwych wolnych rodników (niekompletnych atomów tlenowych).
Wolne rodniki niszczą komórki poprzez kradzież elektronów ze struktur białek. Czasami mogą nawet uszkodzić DNA. Takie podkradanie elektronów ze struktur komórkowych może powodować destabilizację komórek, które w efekcie destabilizują kolejne komórki. W skrócie, wolne rodniki uruchamiają efekt fali, który sieje spustoszenie w całym organizmie.
Przeciwutleniacze
Odpowiedzią kontrolną organizmu na szkody spowodowane przez wolne rodniki jest wytwarzanie antyoksydantów, czyli inaczej przeciwutleniaczy1.
Przeciwutleniacze są wyjątkowo stabilne i mogą sobie pozwolić na wydzielanie cząsteczki tlenu bez ryzyka stania się niestabilnymi. Wiążą one niesforne wolne rodniki, skutecznie je neutralizując i likwidując wyrządzone przez nie szkody.
Zapewne słyszałeś popularną opinię, że wolne rodniki są winne ogromnej liczbie czynników związanych ze starzeniem. Rozwój chorób takich jak choroba Parkinsona, choroba Alzheimera i przewlekłe zapalenia często wywoływane są właśnie przez wolne rodniki. Być może zastanawiasz się, dlaczego tak się dzieje. Nasze ciała wraz z wiekiem wytwarzają mniej przeciwutleniaczy. Oznacza to, że wolne rodniki mogą w sposób niekontrolowany siać spustoszenie w ciele. Mogą atakować dowolną liczbę komórek ciała i powodować niezliczone szkody.
W wyniku starzenia się jesteś bardziej narażony na działanie wolnych rodników, które poprzez brak substancji kontrolujących ich ilość w organizmie mogą się akumulować do poziomu toksycznego, przez co jesteś jeszcze bardziej podatny na różne choroby.
CBD jako przeciwutleniacz
Przez długi czas witaminy C i E uznawano za jedne z najsilniejszych przeciwutleniaczy. Poza spożywaniem pokarmów bogatych w te witaminy, ludzie stosowali również suplementy, aby zwiększyć ilość wytwarzanych przeciwutleniaczy. Pojawiły się jednak się nowe badania, które pokazują, że kannabinoidy są bogatym, jeśli nie najbogatszym źródłem antyoksydantów znanych człowiekowi. Interesujące, prawda?
Skąd to wiadomo? Struktura CBD zawiera wolny atom tlenu2. Jest to atom, który jest przekazywany do wolnych rodników, a tym samym je neutralizujący. To właśnie ten wolny atom tlenu nadaje CBD właściwości przeciwutleniające.
Wykazano również, że CBD ma właściwości neuroochronne. Te właściwości chronią organizm przed niezliczonymi chorobami neurodegeneracyjnymi.
Badania nad CBD jako przeciwutleniaczem
Przeprowadzono różne badania, aby pokazać właściwości przeciwutleniające CBD. W badaniu przeprowadzonym na szczurach stwierdzono, że CBD znacznie zmniejsza toksyczność nadtlenku wodoru w neuronach3. W innym badaniu stwierdzono, że CBD jako przeciwutleniacz jest o 30% – 50% silniejszy niż obie witaminy C i E4.
Przeciwutleniacze są bez wątpienia niezwykle ważne dla organizmu. Bez wystarczającej ich ilości ciało pozostaje na łasce wolnych rodników, które mogą spowodować ogromne szkody. Przeciwutleniacze działają poprzez dostarczanie atomów tlenu, których poszukują wolne rodniki. Gdy wolne rodniki dostaną dodatkowe elektrony, przestają kraść tlen z sąsiednich komórek, kończąc tym samym cykl niszczenia, który rozpoczęły.
Referencje
- Szalay, J. (2016). What Are Free Radicals?. [online] livescience.com. Available at: https://www.livescience.com/54901-free-radicals.html [↩]
- Devitt-Lee, A. and CBD, P. (2016). CBD Science: How Cannabinoids Work at the Cellular Level to Keep You Healthy. [online] Alternet.org. Available at: https://www.alternet.org/2016/12/cbd-science-mitochondria-mysteries-homeostasis-renewal-endocannabinoid-system/. [↩]
- HAMPSON, A. et. al (2006). Neuroprotective Antioxidants from Marijuana. Annals of the New York Academy of Sciences, 899(1), pp.274-282. [↩]
- Hampson, A., Grimaldi, M., Axelrod, J. and Wink, D. (1998). Cannabidiol and (-) 9-tetrahydrocannabinol are neuroprotective antioxidants. Proceedings of the National Academy of Sciences, 95(14), pp.8268-8273. [↩]
